6 Ekim Dünya Serebral Palsi Günü
Serebral palsi (beyin felci) henüz gelişimini tamamlamamış beynin zedelenmesi ya da beynin gelişiminde meydana gelen bir anormallik sonucunda ortaya çıkan duruş, hareket, denge bozukluğu ve kas kontrol yetersizliğidir. Prematüre doğum, düşük kilolu doğum, kanın pıhtılaşma problemleri, gebelikte ya da doğum esnasında bebeğin oksijensiz kalması, beyin kanamaları, hamilelik döneminde annenin, bebeğin sinir sistemini etkileyecek, bakteriyel ya da viral enfeksiyon yaşaması, annenin hamilelik döneminde alkol, sigara, uyuşturucu ve/veya çeşitli ilaçlar kullanması gibi birçok etken serebral palsiye neden olabilir.
Bir yaşından önce ısrarla tek bir elin kullanılması, gelişim basamaklarında gecikme örneğin 18 aylık olmasına rağmen hâlâ yürüyememe, aşırı katı veya gevşek kas, parmak ucu yürüme gibi belirtiler söz konusu ise hemen bir uzmana, pediatrik rehabilitasyon alanında uzmanlaşmış bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanına ve çocuk nörolojisi uzmanına görünmelidir.
Serebral palside beyindeki hasar ilerleyici değildir fakat çocuk büyüdükçe belirtiler daha belirgin bir hal alabilir. Erken müdahale ve hayat boyu rehabilitasyon uygulamasıyla önemli gelişmeler sağlanabilmektedir.
Kemik ve eklemlerde şekil bozuklukları gelişebilir. O yüzden, düzenli takip ve rehabilitasyon çok önemlidir. Kas gevşetici ilaçlar gibi medikal tedaviye ek olarak, nörorehabilitasyon teknikleri, kas-hareket, duyu terapileri, ortez kullanımı, botulinum toxin (botoks) uygulamaları çocuğun durumuna göre seçilerek uygulanır. Özellikle botulinum toxin uygulamaları spastik kasın gevşeyip büyümesine ve deformitelerin önlenmesine olanak sağlar. Uygun yaşlarda kas ve kemikleri ilgilendiren cerrahi işlemler gerekebilse de rehabilitasyona ve takibe mutlaka
devam edilmelidir.
Serebral palsi belirtileri ve semptomları hafif başlayarak zamanla belirgin hale gelebilir, bu nedenle doğumdan birkaç ay sonrasına kadar tanı konmaması mümkündür. Bununla birlikte hekiminiz serebral palsiden şüphelenirse, çocuğunuzun belirti ve semptomlarını değerlendirecek, büyümeyi ve gelişimi izleyecek, çocuğunuzun tıbbi geçmişini gözden geçirecek ve fizik muayene yapacaktır.
Tedavinin en önemli unsurlarından biri ailenin desteği ve yoğun ilgisidir. Düzenli takip ve rehabilitasyon ile serebral palsili birçok çocuk tamamen kendine yeterli ve tatmin edici anlamlı bir yaşam sürebilmektedir.
Biz de Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Pediatrik Rehabilitasyon bölümü olarak serebral palsi farkındalığı oluşturmak amacıyla 6 Ekim günü herkesi yeşil giymeye, yeşil takılar takmaya, yeşil ışık yakmaya davet ediyoruz. Ailelerimizin daha bilinçli olması adına bu farkındalığı önemsiyoruz…
Doç.Dr.Esra Giray
Doç.Dr.Pınar Akpınar
